Werken bij… KAD

Werken bij… Kennis- en Adviescentrum Dierplagen

Ratten, muizen en kakkerlakken. De meeste mensen beginnen al te gillen bij het horen van de namen van deze dieren. Vlooien, teken en bedwantsen. Begint het al te jeuken? Bij het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD) in Wageningen zijn ze gespecialiseerd in vervelende en vieze beestjes. En vooral hoe je deze moet bestrijden.

Op het industrieterrein in Wageningen is het KAD gevestigd in een rechthoekig, grijs en ietwat saai gebouw. Dat staat echter in schril contrast met het interieur: een gezellige kantine en nagebootste woonkamer. Oh en wist je dat ze over een eigen supermarkt beschikken? Wat zeg je: supermarkt? Ja, want het KAD is ook een opleidingsinstituut in de beheersing en bestrijding van dierplagen. En waar kun je het bestrijden van vieze beestjes nou beter nabootsen dan in een supermarkt, een industriële keuken en een smerige studentenkamer?

Praktijkexamens voor bestrijdingstechnicus in spé

Terwijl ik een rondleiding krijg van de directeur van dit instituut, Bastiaan Meerburg, is er net een examen bezig. Heel zachtjes sluipen we op onze tenen de supermarkt binnen. Daar is een cursist bezig de plafondplaten op te tillen en twee examinatoren volgen hem nauwkeurig. “In deze praktijklokalen leren de cursisten op de juiste plaatsen te zoeken naar sporen van plaagdieren, bijvoorbeeld muizen,” vertelt hij mij. “Wanneer je geslaagd bent voor alle testen: van het opsporen tot het bestrijden, mag je jezelf bestrijdingstechnicus noemen.”

Van verdelgen naar beheersen

De manier waarop er tegen ongedierte – of eigenlijk plaagdieren – wordt aangekeken is de laatste jaren erg veranderd. Dat is goed te zien in de communicatie uitingen rondom deze dieren. Neem de rat. In de directiekamer van Bastiaan hangt nog een oude poster waarop de rat wordt afgebeeld zoals we hem uit oude tekenfilms kennen. Gemeen kijkend met zwart omrande gele ogen met de tekst ‘ratten niet laten zwelgen, maar verdelgen’. Op de grond staat een nieuw canvas. Een foto van een rat die sereen tussen twee fietsen uitkijkt over de stad, zijn stad. De rattenverdelger heeft plaats gemaakt voor de bestrijdingstechnicus die in de eerste plaats is opgeleid om zich te richten op voorkomen en beheersen in plaats van bestrijden.

Biologieafdeling met eigen lab

Naast de opleidingen die hier worden gegeven in de theorie- en praktijklokalen is er ook een eigen biologieafdeling met laboratorium. Daar determineren laboranten de opgestuurde monsters onder een microscoop. Van plakbandjes vol huidschilfers en vermoedelijke beestjes tot matrassen die de fabrikant opstuurt voor onderzoek naar bedwantsen. En er wordt zelf ook wat gekweekt en gemonitord. Op dit moment kakkerlakken waaronder de red runner (inderdaad rood en snel) en het mediterraan draaigatje (een exotische mier die in Rotterdam voor veel overlast zorgt). De analisten observeren nauwgezet het gedrag van de dieren en de snelheid waarmee zij zich vermenigvuldigen, één van de kenmerken van plaagdieren.

Publieksvoorlichting en advies tussen de kippen

Naast alle opgezette plaagdieren – voornamelijk knaagdieren met lange staarten – springt één kamer er toch wel uit. Tussen het vele groen dat het bureau siert staan… kippen. Geen opgezette kippen, maar in alle kleuren van de regenboog en in allerlei soorten en maten. Een vrolijke bedoeling. En ja, er wordt ook wel wat afgekakeld op deze afdeling, want hier komen de telefoontjes binnen in het kader van publieksvoorlichting en advies. Vragen van particulieren, bedrijven en gemeenten: hier beantwoorden ze die en maken ze afspraken voor een expertbezoek die ter plekke inventariseert om welke beestjes het nu gaat. Want dat is lang niet altijd even duidelijk. Hoe een inspectie in zijn werk gaat trouwens ook niet. Sommige mensen denken dat ze zelf geïnspecteerd worden in plaats van het huis (tja)… Maar de medewerkers beantwoorden ook deze vragen altijd met respect en veel geduld. En ze denken mee met de volgende stap, want getergd worden door vervelende beestjes kan behoorlijk wanhopig maken.

Fascinerende (plaag)wereld

Toen ik vanochtend aanbelde bij het KAD om een dagje te flexwerken had ik niet gedacht dat er zo’n fascinerende wereld voor me open zou gaan. De wereld van plaagdieren is wellicht wat onderbelicht, maar plaagt ons, uh ik bedoel, raakt ons allemaal.